انسداد و گرفتگی برای هر نوع لوله ای از جمله لوله فاضلاب، لوله آب، لوله با قطر کم، لوله با قطر زیاد، لوله شهری، صنعتی و خانگی، لوله قدیمی و نو ممکن است رخ بدهد. در این بین بعضی لوله ها به علت استفاده زیاد از آب و تولید فضولات روغنی و چرب، زودتر و بیشتر مستعد گرفتگی هستند مثل لوله فاضلاب رستوران ها و آشپزخانه ها، و بعضی لوله ها به علت تولید فضولات و رسوبات کمتر دیرتر دچار انسداد و گرفتگی می شوند مثل لوله فاضلاب خانگی. در این مقاله سعی ما بر این است که اطلاعات مفیدی در مورد علل گرفتگی لوله های فاضلابی به شما ارائه دهیم و موارد مبتلا‏به و کاربردی که افراد بیشتری با آن سرو کار دارند را توضیح دهیم.

گرفتگی فاضلاب می تواند برای لوله سینک آشپزخانه، روشویی، برای چاه آشپزخانه، توالت، حمام و… رخ دهد که همه ما کم و بیش با آن علائم آشنا هستیم مثلاً وقتی زمان تخلیه آب سینک طول می کشد یا هنگام دوش گرفتن در حمام احساس می کنیم زیر پایمان پر از آب شده؛ همه این موارد نشانه هایی هستند که به ما اخطار می دهند به زودی با انسداد و گرفتگی لوله فاضلاب مواجه خواهیم شد. چیزی که در این بین اهمیت دارد این است که دلایل این گرفتگی ها را متوجه شویم و در پی رفع آن باشیم. مسائل مختلفی می تواند دلیل بالا آمدن آب فاضلاب، زود پر شدن چاه توالت، مسدود شدن چاه فاضلاب و… باشد اما با بررسی هایی که توسط تمام شرکت های لوله بازکنی انجام شده آنان را به این نتیجه رسانده که در اکثر مواقع علت این گرفتگی ها، اشیاء و مواد زائدی همچون دستمال کاغذی هستند که از طریق ورودی، وارد لوله فاضلاب می شوند.

انواع گرفتگی لوله فاضلاب و رفع آن

گرفتگی های لوله فاضلاب به سه نوع سخت و نیمه سخت و سطحی تقسیم می شوند که در اینجا سعی داریم به طور کلی شما را با آنها آشنا کنیم تا در مواقع نیاز، راه حلی هم برای آنها داشته باشید. ابتدا لازم است بگوییم که انواع مختلفی از لوله های فاضلاب نظیر لوله فاضلاب حمام، لوله فاضلاب دستشویی، لوله فاضلاب ظرفشویی یا روشویی، لوله فاضلاب کفشوی و … وجود دارد که هر یک ویژگی هایی دارند و به دلیل ماهیت خاص آنها دچار گرفتگی های خاصی می شوند. یعنی هر نوع لوله فاضلابی گرفتگی خاصی را دچار می شود. علتش هم این است که فاضلاب ورودی به داخل لوله ها متفاوت است.

مثال فاضلاب سینک ظرفشویی معمولا کف، روغن، باقی مانده غذا، تفاله چای و … است که گرفتگی لوله ظرفشویی نیز از این جنس است. و یا گرفتگی سیفون یا همان چاه توالت عموما مربوط به فضولات است چراکه عمده فاضلاب ورودی به چاه توالت همین آب و فضولات می باشد. پس نکته مهم و حیاتی در شناخت گرفتگی لوله های فاضلاب نوع لوله و فاضلاب ورودی به آن است. در صورت تشخیص درست این مورد بخش اعظمی از کار پیش رفته است. در ادامه شایع ترین دلایل ایجاد گرفتگی در لوله های فاضلابی ذکر شده است.

۱. گرفتگی لوله با سنگ، خاک یا مصالح (هنگام بنایی یا تعمیرات ساخت)

گاهی مشاهده می شود در زمان بنایی یا تعمیر ساختمان، نخاله های ناشی از آن مثل سیمان، قیر، گچ، خورده آجر و … به درون چاه توالت افتاده و باعث گرفتگی یا بسته شدن لوله فاضلاب و چاه توالت شدند که به این نوع انسداد، گرفتگی از نوع سخت می گویند. علت هم کاملا مشخص است چون در این نوع گرفتگی به دلیل سفتی و سختی موجود در مصالح باز کردن گرفتگی نیز بسیار سخت خواهد بود. گرفتگی لوله با مصالح صرفا مخصوص چاه توالت نیست و ممکن است دیگر لوله های  فاضلاب هم دچار این مشکل شوند اما معمولا این گرفتگی بیشتر در مورد توالت مخصوصا توالت ایرانی صادق است چراکه کاسه توالت و لوله فاضلاب آن بزرگ است و به راحتی مصالح داخل آن میریزد. 

گرفتگی لوله با مصالح مخصوصا سیمان و سنگ و قیر جزء بدترین انواع گرفتگی لوله های فاضلاب است که باز کردن آنها هم بسیار سخت می باشد بهترین کار برای در امان ماندن از این نوع گرفتگی، قرار دادن درپوش و یا پارچه و گونی در ورودی لوله ها و چاه حین بنایی می باشد. چیزی که در بسیاری از ساختمان های نیمه کاره مشاهده می شود که در کاسه توالت گونه یا تخته گذاشته شده است. ولی توجه داشته باشید که در زمان بروز چنین مشکلی قبل از وارد کردن خسارت سنگین به خودتان با شرکت های لوله بازکنی تماس بگیرید.

۲. بسته شدن لوله فاضلاب به سبب لوله کشی معیوب

گاهی اوقات لوله کشی فاضلاب بعضی ساختمان های تجاری و حتی مسکونی با لوله های غیراستاندارد انجام می گیرد به این صورت که لوله های انتخاب شده برای این امر، کارکردی غیر از کارکرد مورد نظر را دارد و مناسب این امر نمی باشند. مثلاً اندازه‌ی لوله‌ی فاضلاب ساختمان با توجه به تعداد واحدهای آبی مورد استفاده‌ای همچون توالت‌ها، ظرفشویی‌ها و وان هایی که در فاضلاب تخلیه می‌شوند تعیین می‌شود یا لوله های توالت عمومی نسبت به لوله های توالت خانگی باید قطورتر باشند (چون بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند). این نوع از گرفتگی هم جزء گرفتگی های سخت به حساب می آید.

این دست از مشکلات عموما توسط پیمان کاران (یا افراد بساز بفروش!) برای کاهش هزینه تمام شده ساختمان رخ می دهد. عدم رعایت چنین مواردی می تواند علت گرفتگی لوله فاضلاب را فراهم آورد که در صورت بروز چنین مشکلی می بایست لوله کشی فاضلاب ساختمان را به طور کل تغییر داد ولی قبل از آن حتماً با شرکت لوله بازکنی معتبر تماس بگیرید.

۳. انسداد فاضلاب توالت به دلیل نفوذ ریشه درخت

برخی مواقع لوله فاضلابی که در زیر حیاط ساختمان ها قرار دارد به دلیل رخنه کردن و نفوذ ریشه درخت در آن دچار گرفتگی می شود که این نفوذ ریشه به داخل لوله و چاه می تواند در اثر عدم استحکام اتصالات لوله یا قدیمی بودن بافت ساختمان و یا پوسیدگی لوله ها باشد. البته فاصله از درختان نیز در شدت و ضعف این نوع گرفتگی اهمیت دارد. چه بسا اتصالات بسیار مرغوب و استاندارد باشند اما به دلیل نزدیکی با درختان یا تجمع ریشه درختان بزرگ در کنار لوله در نهایت شکستکی لوله فاضلاب به وقوع پیوندن.

در این مورد هم اگرچه صرفا لوله فاضلاب توالت هدف حمله ریشه درختان نیست اما بیشتر موارد مربوط به فاضلاب توالت است. گرفتگی لوله به وسیله ریشه درختان یک گرفتگی سخت است. از این روی به هیچ وجه نباید از اسید یا پمپ لوله باز کن، برای رفع گرفتگی لوله فاضلاب یا چاه توالت استفاده کرد بلکه باید از فنرهای مخصوص و قوی استفاده کرد که این امر هم توسط شرکت های لوله بازکنی حتماً باید انجام شود چراکه خود افراد قادر به انجام چنین کار تخصصی نمی باشند و فقط باعث رساندن ضرر بیشتر به خود خواهند شد.

۴. گرفتگی لوله فاضلاب و چاه توالت با اشیاء

گاهی ممکن است علت گرفتگی لوله فاضلاب افتادن اشیائی از قبیل صابون، میوه، کیف پول، موبایل، زیورآلات و … به داخل لوله باشد؛ به این صورت که بعد از افتادن این اشیاء به داخل چاه و عدم رفع آن، فضولات و پسماندهای دیگر به آن می چسبد که در دراز مدت سبب مسدودی و گرفتگی لوله می شود. هر لوله ای که دارای کفشور یا دهانه فاضلاب باشد در معرض خطر چنین گرفتگی قرار دارد. فاضلاب حمام، کفشور حیاط یا چاه توالت (سیفون توالت ایرانی یا فرنگی) همکی ممکن است این نوع گرفتگی را به خود ببینند. گرفتگی لوله با اشیاء اضافی گرفتگی نیمه سخت است چراکه هم می تواند سخت و هم می تواد سطحی باشد و این بستگی به شیئی دارند که به داخل لوله افتاده است.

از ساده ترین راه های مقابله با این نوع گرفتگی استفاده از توری مخصوص (برای کفشور) یا چاه بست (برای توالت ایرانی) است تا از ورود اشیاء اضافی به داخل لوله جلوگیری کنیم. اگر جلوی ورود اشیاء به داخل لوله را نگیرید در نهایت مجبور می شوید با دست خود اقدام به خارج کردن شی از داخل لوله کنید البته اگر آن لوله چاه توالت باشد. می توانید یک دستکش دستتان کنید و به آرامی داخل چاه ببرید تا شیء را بیرون بیاورید. اگر چنین دلی را نداشتید می توانید از ابزاری مثل قلاب گیر که در بازار موجود می باشد استفاده کنید یا با آویز رخت یک قلاب گیر درست کنید. اگر باز هم موفق به رفع چنین گرفتگی ای نشدید با شرکت های لوله بازکنی تماس بگیرید و کار را برای خود سخت تر نکنید چراکه ممکن است شیء از ورودی لوله فاضلاب دورتر شود که به تخریب توالت بینجامد و هزینه سنگینی را بر شما تحمیل کند.

۵. گرفتگی سیفون توالت با فضولات

در برخی موارد ممکن است گرفتگی لوله فاضلاب توالت در اثر فضولات و پسماندهایی باشد که پس از مدتی ته نشین شدند و به مرور زمان شکل سفت و سختی به خود گرفتند به طوری که مانع خروج آب فاضلاب می شوند. این گرفتگی سطحی و نیمه سخت است چون بسته به نوع گرفتگی ممکن است با روش های ساده باز شود و یا به سختی بتوان آن را باز نمود. برای مواجه نشدن با چنین مشکلی مرتب باید بعد از استفاده کردن از توالت سیفون توالت را بکشید و یا یکی دو آفتابه آب در چاه فاضلاب بریزید.

ولی در صورت بروز چنین مشکلی راهکارهای مختلفی وجود دارد که از جلمه آنها می توان به تهیه انواع محلول های خانگی مثل جوش شیرین و نمک و … اشاره کرد؛ و یا از محلول شیمیایی لوله بازکنی که در فروشگاه های معتبر موجود است استفاده کرد منتها حتماً قبل از خرید به فروشنده توضیح دهید که اسید را برای چه کاری می خواهید. البته ما به شما پیشنهاد می کنیم حدالامکان از اسیدهای شیمیایی لوله بازکنی استفاده نکنید چراکه به سلامت خودتان و لوله ها آسیب می زند. در این مورد برای رفع گرفتگی، همچنین می توانید از روش لوله بازکنی با فنر نیز استفاده کنید که روشی مطمئن تر می باشد چون توسط متخصصین این امر، و با پیشرفته ترین تجهیزات انجام می گیرد.

۶. گرفتگی لوله فاضلاب با روغن و چربی (گرفتگی سطحی)

شاید مهم‌ ترین دلیل بسته شدن فاضلاب سینک آشپزخانه، روغن و مواد چرب باشند که باقی ماندن آنها در لوله سبب افزایش و تشدید رسوبات شده و در نهایت باعث انسداد لوله فاضلاب می شوند. با این حال هستند افرادی که به خیال اینکه روغن هم مانند آب، مایع است آن را وارد چاه آشپزخانه یا سینک ظرفشویی می کنند در حالی که این کار در گرفتگی لوله فاضلاب آشپزخانه بشدت مؤثر است. این گرفتگی در دسته گرفتگی سطحی قرار دارد و برای اینکه این اتفاق رخ ندهد، حتماً باید یک توری مخصوص در دهانه ورودی فاضلاب قرار دهید تا خورده های مواد غذایی را بگیرد و همچنین به هیچ وجه نباید روغن را در داخل سینک بریزید.

در صورتی که این پسماندهای غذایی مثل روغن، برنج، نان، تفاله چای و … از صافی سینک عبور کردند و داخل لوله فاضلاب شدند گرفتگی ای از نوع گرفتگی سطحی ایجاد می کنند که به شما پیشنهاد می کنیم از روش های لوله بازکنی خانگی مثل جوش شیرین و آب گرم و … استفاده کنید که بسیار مفید و کم هزینه هستند. همچنین می توانید لوله های سینک ظرفشویی را باز کنید (حتماً قبل از باز کردن لوله ها از آنها عکس بگیرید تا حین بستن دچار مشکل نشوید) و داخل آن را با آب گرم و فرچه کوچک تمیز کنید.

به جای لوله بازکنی از توری استفاده کنید!

با توجه به اینکه هر لوله فاضلابی گرفتگی خاص خود را دارد پس به تناسب برای باز کردن آن هم باید از روش های خاص خودش استفاده کرد ولی نکته اصلی این است که شما می توانید با رعایت نکاتی ساده از بروز چنین گرفتگی هایی جلوگیری کنید. روشن است که هزینه های پیشگیری بسیار کمتر از هزینه های لوله بازکنی می باشد. ساده ترین را پیشگیری از گرفتگی لوله جلوگیری از ورود مواد زائد مثل مو، دستمال کاغذی و … به لوله است، شاید پیش خودتان فکر کنید این روش خیلی ساده و پیش پا افتاده است ولی بیشتر افرادی که دچار مشکل مسدودی لوله می شوند این نکته را رعایت نکرده اند.

برای این کار می توانید توری های مخصوص را حدالامکان جلوی ورودی سینک ظرفشویی و لوله ها بگذارید تا تفاله های چای و باقی مانده مواد غذایی و … را بگیرد. روش دیگر پیشگیری این است که هرگز چربی یا روغن را داخل ظرفشویی نریزید چون به مرور باعث ایجاد رسوبات سخت در لوله می شوند. کارآمدترین راه پیشگیری، تخلیه هر چند روز یکبار آب گرم در لوله ها می باشد که این کار می تواند رسوباتی را که به تازگی در لوله ایجاد شده اند را با خود ببرد و هیچگونه آسیبی هم به لوله ها وارد نکند.

روش تضمینی برای رفع انواع گرفتگی (سخت و نیمه سخت و سطحی)

در اکثر منازل لوله کشی ها به شکل زیرکار انجام گرفته یا بخشی از آنها در زیرزمین منازل است به طوری که مشاهده اجزای مختلف لوله ها برای شما میسر نیست و همین امر سبب می شود اگر گرفتگی ای پدید بیاید تشخیص نوع آن برای شما غیر ممکن باشد که در نتیجه رفع آن گرفتگی نیز برای شما سخت تر می شود. یکی از مهمترین موضوعاتی که باعث می شود گرفتگی لوله را به طور کامل باز کنید تشخیص نوع گرفتگی لوله فاضلاب می باشد. یک ضرب المثلی است که می گوید شرط پاسخ صحیح دادن به سؤال این است که خود سؤال را به طور کامل متوجه شده باشی پس اگر بتوانید گرفتگی لوله را به خوبی تشخیص دهید آن وقت می توانید گرفتگی آن را به راحتی رفع کنید.

به همین منظور امروزه دوربین های مخصوصی تولید شده که این مشکل را حل می کند چون در این سیستم می توان چیزی را که شما قادر به مشاهده‌ی آن نیستید (مثل موقعیت دقیق و حتی ترکیب گرفتگی) را تشخیص داد و از لحاظ مراقبتی نیز تصویری دقیق از عدم وجود شکاف و یا هر گونه نقصی در لوله‌ها را به ما می دهد. این نکته را هم باید متذکر شویم که این دوربین ها در پیدا کردن اشیاء ارزشمند مثل طلا و زیورآلات که در چاه افتاده اند نیز می تواند به ما کمک کند به این صورت که نشان می دهد طلا دقیقاً در کدام نقطه قرار دارد.

در یک کلام این دوربین‌ها از مدرن ترین روش‌ها برای یافتن مشکل گرفتگی لوله فاضلاب می باشند و همچنین جایگزین تمام حفاری‌ها، شکاف‌ها و خرابی‌های بی موردی شده اند که حاصل از روش‌های غلط لوله‌بازکنی در گذشته بود. بازرسی ویدئویی با این دوربین ها باعث می‌شود که شک شما کاملاً برطرف شود و از هزینه‌های گزاف تعمیر در امان بمانید چراکه در این صورت دقیقاً می دانید که باید به کدام قسمت توجه کنید و می دانید که خدمات باید بر روی چه بخش و ناحیه ای از ساختمان و لوله انجام شود.

شرکت خدمات فنی کاوه با مدرن ترین و پیشرفته ترین تجهیزات و وسایل فنی لوله بازکنی (از جمله دوربین تشخیص گرفتگی لوله) و با ۱۵ سال سابقه کار و فعالیت در این زمینه مفتخر است در هر نقطه ای از تهران با کوتاه ترین زمان ممکن خدمات بی نظیری را توسط تکنسین های مجرب و متعهد خود، به همشهریان عزیز ارائه دهد. در صورتی که نیاز به لوله بازکنی در تهران دارید تنها با یک تماس با را خبر کنید!