برای همه مان پیش آمده که در وقت نماز در مکانی غریب باشیم و برای اقامه نماز ندانیم که جهت قبله به چه سمتی است. خب راه های مختلفی برای تشخیص جهت قبله وجود دارد که که یکی از از آنها جهت سنگ توالت است. البته این روش بر خلاف دیگر روش ها دقت زیادی ندارد و نمی توان آن را مبنا قرار داد. با این وجود گاهی اوقات که هیچ یک از روش های دیگر تشخیص قبله قابل استفاده نیست این مورد می تواند به انسان کمک کند.

در ادامه بیشتر در مورد نحوه تشخیص قبله به کمک سنگ دستشویی توضیح داده شده است.

روش تشخیص قبله از توالت: چطور از روی سنگ دستشویی جهت قبله را پیدا کنیم؟

در اسلام ادرار یا مدفوع کردن رو یا پشت به قبله حرام است لذا در جوامع اسلامی برای رعایت این دستور اسلام توالت ها را رو یا پشت به قبله قرار نمی دهند. منظور از رو یا پشت به قبله بودن سنگ توالت این است که اگر فرد به طور طبیعی روی سنگ توالت ایرانی قرار بنشیند قبله در جلو یا پشتش قرار نمی گیرد.

در ساختمان های کشور ما هم این نکته رعایت می شود و معمولا توالت ها موازی با قبله نیستند بلکه عمود بر قبله هستند. یعنی جهت سنگ توالت ۹۰ درجه با قبله اختلاف دارد و کاملا عمود بر آن است. در خیلی از موارد این قاعده (عمود بودن سنگ توالت بر قبله) رعایت می شود.

خب حالا چطور می توانیم از این قاعده برای پیدا کردن قبله استفاده کنیم؟ خیلی ساده است. سنگ دستشویی را نگاه می کنیم.  هر جهتی که داشت ما ۹۰ درجه به آن اضافه می کنیم یا از آن کم می کنیم. در واقع به صورت عمود بر کاسه توالت می ایستیم. رو به رو یا پشت سر ما می شود قبله. با این روش ما دو قبله بدست می آوریم که البته هیچ یک هم قطعی و صد درصدی نیستند. به همین دلیل در ابتدا هم ذکر کردیم که این روش را نمی توان مبنا قرار داد.

آیا قبله پیدا شده به کمک جهت سنگ توالت ایرانی دقیق است؟

خیر، همانطور که در بخش های قبل ذکر شد قبله ای که به کمک جهت کاسه توالت ایرانی پیدا شود اصلا دقیق نیست و نمی توان آن را مبنا قرار دارد. به این دلیل که کاسه توالت الزاما عمود بر قبله نصب نمی شود. ممکن است ساختار ساختمان یا اتاقک توالت طوری باشد که امکان نصب سنگ توالت به صورت عمود بر قبله وجود نداشته باشد.

از طرف دیگر حتی اگر کاسه سنگ دستشویی هم کاملا عمود بر قبله نصب شده باشد باز هم با استفاده از جهت آن ما دو قبله پیدا می کنیم که ۱۸۰ درجه با هم اختلاف دارند! یعنی از هر جهت این روش برای تشخیص قبله نامناسب است.

اما این روش برای شرایط اضطراری معرفی شده است. گاهی اوقات هیچ یک از روش های دقیق برای یافتن جهت قبله در اختیار ما نیست. در این صورت چاره ای جز استفاده از این روش نداریم و به ناچار از روی سنگ توالت جهت قبله را انتخاب می کنیم. گاهی هم روش های دیگر وجود دارد اما آنها هم جهت دقیقی ارائه نمی کنند. در چنین وضعیتی می توان با جمع بندی چند روش جهت حدودی قبله را پیدا کرد. 

روش های جایگزین تشخیص قبله از توالت

برای تشخیص جهت قبله کمک گرفتن از جهت سنگ توالت صرفا برای شرایط اضطراری است و زمانی که هیچ نشانه دیگری وجود نداشته باشد می توان از آن کمک گرفت. اما در شرایط عادی روش های بهتر و دقیق تری برای تشخیص جهت قبله به جای سنگ دستشویی وجود دارد که در ادامه معرفی شده است.

• برنامه موبایلی قطب نما
• قبله نما
• محراب مساجد
• حرکات خورشید
• سنگ قبر

نتیجه گیری

با استفاده از جهت کاسه توالت ایرانی می توان جهت تقریبی قبله را پیدا کرد اما به هیچ عنوان نمی توان این تشخیص را به تنهایی ملاک اقامه نماز قرار داد. تنها در شرایط اضطرار می توان از این روش استفاده کرد و یا باید از این روش در کنار دیگر روش های تشخیص قبله استفاده کرد تا بتوان جهت قبله را به درستی تشخیص داد. 

در پایان لازم به ذکر است که شرکت خدمات فنی کاوه شرکت تخصصی در حوزه تاسیسات ساختمان، خدمات فنی آب و فاضلاب و لوله بازکنی در تهران است که به صورت شبانه روزی آماده ارائه خدمات تخصصی به همشهریان تهرانی می باشد.