در زمان بارش باران، مخصوصا زمانی که شدید می بارد آب زیادی در سطح پشت بام جمع می شود که از طریق کفشورهای پشت بام و لوله های فاضلابی متصل به آن وارد فاضلاب می شود. اگر لوله فاضلاب پشت بام گرفته باشد چه می شود؟ شما با یک دریاچه ای بزرگ به وسعت پشت بام مواجه می شوید.

گرفتگی لوله فاضلاب پشت بام علل و عوامل مختلفی دارد که نیاز است با صبر و حوصله به صورت یک به یک مورد بررسی قرار گیرد. اگر صبر و حوصله دارید و طالب آموزش هستید چه چیزی بهتر از این! با ما همراه باشید تا با قدرت این آموزش را شروع کنیم و با همراهی هم این مطلب را به پایان برسانیم.

علل گرفتگی لوله فاضلاب پشت بام

حتما می دانید که لوله های فاضلاب پشت بام بخش مهمی از سیستم زهکشی خانه شما هستند که آب های حاصل از باران و برف را از روی پشت بام شما جمع آوری کرده و به فاضلاب هدایت می کنند.

بسته شدن لوله فاضلاب پشت بام می تواند منجر به اتفاقات ناگواری از جمله نم دادن سقف، تخریب گچ دیوارها، نشت آب و نفوذ آب به داخل ساختمان شود. بنابراین لازم است به این موضوع توجه ویژه شود. برای توجه به موضوع گرفتگی لوله پشت بام ابتدا باید علل و عوامل ایجاد کننده آن را بررسی کنیم.

چندین علت برای گرفتگی لوله فاضلاب پشت بام وجود دارد که در اینجا مطرح شده است.

– خاک (گرد و خاک): یکی از موارد شایع در گرفتگی های فاضلاب بام ورود خاک به داخل لوله فاضلاب است. اگر دقت کرده باشید همیشه روی بام یا گوشه های حیاط مقداری خاک جمع شده است. باد خاک را از زمین بلند می کند و در حیاط و بام منازل می ریزد. بخشی از این خاک جمع شده در گوشه های بام به کمک باد یا آب وارد لوله فاضلاب می شود. چون از لوله فاضلاب پشت بام برای مدت طولانی خشک می ماند وآبی وارد آن نمی شود هرچقدر که خاک وارد لوله شود در همان جا باقی می ماند و کم کم در انتهای لوله رسوب می کند و سفت می شود.

– برگ درخت: در فصول برگ ریزان باد در کنار خاک برگ درختان را نیز جابجا می کند و بخشی از این برگها در گوشه بام در کنار خاک ها جمع می شوند. برگهای گوشه بام استعداد ورود به لوله فاضلاب و ایجاد گرفتگی را دارند. همانطور که برخی از گرفتگی های موجود این ادعا را ثابت می کنند.

– گِل: اگر خاک زیادی در بام وجود داشته باشد و باران کمی ببارد آب این خاک ها را تبدیل به گل می کند و با خود به داخل لوله فاضلاب می برد. بعضا به دلیل آب ورود کم به لوله این گل ها در لوله باقی می مانند و سفت می شوند.

– افتادن سنگ و آشغال: درپوش نداشتن لوله فاضلاب بام باعث می شود باد سنگ و آشغال های موجود در بام (که بعضا به وسیله باد آمده اند) را وارد لوله فاضلاب کند.

– سیمان، گچ، قیر و مصالح ساختمانی: در زمان ساخت ساختمان یا هنگام تعمیرات و بنایی اگر درب لوله فاضلاب بام باز باشد ممکن است آجر، سیمان، قیر، گچ و دیگر مصالح ساختمانی وارد لوله فاضلاب شده و در آن گرفتگی ایجاد کنند.

– افتادن اشیاء خارجی: فارغ از موارد قبلی ممکن است اشیاء خارجی در دست افراد یا مورد استفاده آنها به صورت ناخواسته وارد لوله فاضلاب شود. مثل کلید، کارت، گوشی، اسباب بازی بچه، فندک و غیره.

علت گرفتگی فاضلاب بام هرچه که باشد ناشی از ورود اشغال یا اشیاء خارجی به داخل لوله است. اگر جلوی ورود این اشیاء به داخل لوله گرفتگی شود دیگر گرفتگی لوله رخ نخواهد داد.

روش باز کردن گرفتگی لوله فاضلاب پشت بام

جمع شدن آب باران در سطح بام منجر به تشکیل دریاچه ای بزرگ می شود که هر بیننده ای را می ترساند. همین باعث می شود آقای خانه با مشاهده این وضعیت تصور کند که لوله فاضلاب بام کاملا مسدود شده است و این عامل جمع شدن آب در بام است.

اما الزاما اینطور نیست. چه بسا یک آشغال کوچک در دهانه لوله فاضلاب بام قرار گرفته باشد و اجازه عبور آب را ندهد. در هر صورت برای باز کردن گرفتگی یا اطمینان از باز بودن لوله باید مراحل زیر را طی کنید.

مرحله ۱: باز کردن دهانه لوله فاضلاب

اولین مرحله برای رفع گرفتگی لوله بررسی وضعیت و تشخیص گرفتگی است. باید از نزدیک دهانه لوله فاضلاب بام یا همان کفشور بام را بررسی کنید و از باز بودن آن اطمینان حاصل کنید. بسیار پیش آمدهکه  یک شی بزرگ مثل سنگ، آجر، تخته، پلاستیک، پارچه و … روی لوله قرار گرفته و اجازه عبور آب را نمی دهد.

اگر چنین وضعیت رخ داده بود شی را از روی ورودی فاضلاب بردارید تا مسیر آزاد شود. بهتر است اشغال های اطراف سنگ و دور لوله را هم جمع کرده و کنار بگذارید تا وارد لوله فاضلاب نشوند. می توانید با یک تی یا جارو آب را به سمت لوله هدایت کنید تا سطح بام زودتر خالی شود.

اگر هیچ شیئی روی دهانه لوله فاضلاب بام گرفتگی ایجاد نکرده بود و بام دارای درپوش و توری است بهتر است آن را نیز بررسی کنید تا هیچ گرفتگی در توری درپوش وجود نداشته باشد. سپس در صورت باز نشدن لوله سراغ مرحله بعد بروید.

مرحله ۲: مشاهده داخل لوله

حال که مطمئن شدید دهانه لوله باز است باید وجود گرفتگی در لوله فاضلاب را بررسی کنید. برای این کار باید با یک چراغ قوه داخل لوله فاضلاب بام را نگاه کنید تا بتوانید عامل گرفتگی را مشاهده کنید. اگر گرفتگی در ابتدای لوله باشد باید به کمک نور چراغ قابل مشاهده باشد.

مشاهده گرفتگی یعنی گرفتگی در ابتدای لوله است و احتمالا جنس آن طوری است که بتوانید خودتان برای باز کردن آن اقدام کنید.

مرحله ۳: باز کردن گرفتگی با سیم فلزی

گرفتگی های ابتدای لوله را می توان با فرو کردن یک سیم فلزی داخل لوله و تکان دادن آن باز کرد. اگر گرفتگی بام شما هم در ابتدای لوله است این روش را طبق مرحل زیر امتحان کنید.

۱- تهیه سیم فلزی: ابتدا باید یک سیم فلزی بلند تهیه کنید. سیم باید به قدری سفت باشد که در داخل لوله خم نشود. اگر قطری برابر سیم جالباسی داشته باشد خوب است. اگر هم سیم در اختیار ندارید می توانید یک جالباسی فلزی (آویز لباس) را بردارید.

۲- صاف کردن سیم: سیم فلزی یا سیم آویز لباس را باید کاملا صاف کنید تا امکان فرو رفتن داخل لوله وجود داشته باشد.

۳- خم کردن سر سیم: سر سیم را باید خم کنید تا به حالت قلاب در آید. خم بودن سر سیم باعث می شود هم در تماس با گرفتگی ها آنها را جابجا کند و هم در صورت امکان بتوان به وسیله آن آشغال و عامل گرفتگی را از لوله بیرون کشید.

۴- فرو کردن داخل لوله: با حاضر شدن ابزار لوله بازکنی ما باید سر آن را که خم کرده اید داخل لوله فرو کنید تا به گرفتگی برسد.

۵- تکان دادن سیم: حالا لازم است تا سیم را تکان دهید. تکان های عمودی و افقی می تواند باعث جابجا شدن عامل گرفتگی شود. اگر گرفتگی طوری است که بتوان آن را با قلاب گرفت سعی کنید این کار را انجام دهید و بعد آن را از لوله خارج کنید.

۶- بیرون کشیدن سیم: در صورت باز شدن گرفتگی با این روش دیگر باید سیم را از لوله خارج کنید.

۷- آب ریختن: پس از پایان کار می توانید یک سطل آب داخل لوله خالی کنید تا باقی مانده گرفتگی ها با آب از لوله عبور کند.

اگر گرفتگی با این روش باز نشد یا اصلا برای شما قابل مشاهده نبود مرحله بعد را بررسی کنید.

مرحله ۴: باز کردن گرفتگی با فنر خودکار (فنر زنی)

قابل مشاهده نبودن گرفتگی به این معنی است که گرفتگی در عمق لوله ها ایجاد شده است. برای باز کردن گرفتگی های عمقی لوله ها باید از فنر خودکار (ژنراتور یا فنر دریلی) که دارای فنر طولانی می باشد استفاده کرد. قطعا دستگاه ژنراتور لوله بازکنی در اختیار شما نیست اما اگر اطلاعات فنی دارید می توانید به روش فنر زنی با دریل گرفتگی را باز کنید. برای این کار لازم است مراحل زیر را طی کنید.

۱- تهیه فنر و دریل: در ابتدا به یک دریل و یک فنر دریلی احتیاج دارید. فنر دریلی فنر لوله بازکنی است که قابلیت اتصال به سه نظام دریل را دارد.

۲- وصل کردن فنر به دریل: برای شروع کار باید ته فنر را به دریل متصل کنید. در انتهای فنر میله ای شیبه به مته قرار گرفته که وارد سه نظام دریل می شود. آن را به دریل وصل کنید و پیچ مربوطه را به خوبی سفت کنید.

۳- قرار دادن سر فنر در لوله: حالا سر دیگر فنر را وارد لوله فاضلاب بام کنید و آن را به داخل فشار دهید.

۴- وارد کردن فنر تا جای ممکن: تا جای ممکن فنر را داخل لوله فشار دهید تا دیگر امکان ورود بیشتر آن وجود نداشته باشد. حین فرو کردن فنر ممکن است در زانویی و خمیدگی های لوله فنر گیر کند. در این صورت آن را کمی عقب بکشید و مجدد با فشار آن را فرو کنید تا بتواند زانویی لوله را پشت سر بگذارید. توجه کنید که قرار است فنر وارد عمق لوله فاضلاب بام شود و رسیدن به مقصد احتمالا باید چند خمیدگی و زانویی را پشت سر بگذارد. زمانی که دیگر امکان ورود بیشتر فنر به لوله وجود نداشت یعنی فنر به گرفتگی رسیده است.

۵- روشن کردن دریل: با رسیدن فنر به محل گرفتگی باید دریل را در دست بگیرید و آن را روشن کنید تا با چرخش آن فنر نیز بچرخد و با گرفتگی های برخورد کند. فقط دقت کنید که دریل به صورت ناگهانی روشن می شود و با سرعت می چرخد. اینطور فنر هم با سرعت می چرخد و ممکن است تکان های شدیدی به همراه داشته باشد و با اطراف برخورد کند. برای جلوگیری از این حالت می توانید دکمه دریل را برای یک لحظه فشار دهید و رها کنید تا دریل به صورت مقطعی روشن و خاموش شود و تکان های غیرقابل کنترل نداشت باشد.

۶- باز شدن گرفتگی: با فنر زنی مداوم به کمک دریل و فنر لوله بازکنی قاعدتا باید گرفتگی باز شود. باز شدن گرفتگی به معنی پایان کار است.

۷- بیرون کشیدن فنر: پس از پایان کار فنر لوله بازکنی را از لوله بیرون بکشید و پس از تمیز کردن آن را  به صورت مرتبط جمع کرده و کنار بگذارید.

۸- ریختن آب در لوله: در پایان برای پاکسازی کامل گرفتگی و شستشوی باقی مانده ضایعات داخل لوله بهتر است یک سطل آب داخل لوله خالی کنید.

غیر از گرفتگی های سخت با سنگ و آجر و سیمان دیگر بدترین گرفتگی ها با فنر برقی باز می شوند. اگر گرفتگی مربوط به بام شما با این روش باز نشد یا مراحل را به درستی انجام نداده اید، یا فنر به گرفتگی نرسیده و یا این که گرفتگی از جنس خیلی سختی بوده است.

مرحله ۵: تماس با لوله بازکن حرفه‌ای

در صورتی که با این آموزش تا اینجا موفق به رفع گرفتگی لوله فاضلاب بام نشده اید مشخص است که مشکلی وجود دارد. یا مراحل به درستی اجرا نمی شود و یا این که گرفتگی از نوع سخت و پیچیده ای است که امکان باز کردن آن برای شما وجود ندارد.

در این حالت چاره ای جز تماس با لوله بازکن حرفه ای و با تجربه ندارید. اینطور می توانید مطمئن باشید که انسداد لوله به بهترین نحو بازگشایی خواهد شد. لوله بازکن‌های حرفه‌ای تجربه و تخصص خوبی در رابطه با انواع گرفتگی ها دارند و می توانند گرفتگی بام را با ابزارهای مخصوص خود با سرعت بهترین رفع کنند.

جلوگیری از گرفتگی لوله فاضلاب پشت بام

ما هم در صنف لوله بازکنی مثل دکترها یک شعال داریم: «پیشگیری از گرفتگی لوله همیشه بهتر از لوله بازکنی است». اگر تا اینجای مطلب را به خوبی مطالعه کرده باشید قطعا متوجه مشقت فراوان برای باز کردن گرفتگی لوله شده اید. پس چرا با روش های ساده از گرفتگی لوله پیشگیری نکنیم تا گرفتار این مشکلات شویم؟!

در مورد گرفتگی های فاضلاب بام تقریبا تمام گرفتگی ها ناشی از ورود آشغال و اشیاء خارجی است. اگر از ورود این اشیاء جلوگیری شود در واقع از گرفتگی لوله جلوگیری شده است. تنها با نصب یک درپوش و توری مخصوص آشغالگیر در دهانه لوله فاضلاب بام می توانید از گرفتگی های بی مورد لوله فاضلاب جلوگیری کنید.

اگر دهانه لوله فاضلاب بام کفشور دارد که مشکلی نیست می توانید برای آن درپوش و توری تهیه کرده و نصب کنید. اگر هم کفشور ندارد می توانید از محافظ ناودان استفاده کنید. در بازار قطعات فلزی یا پلاستیکی وجود دارد که دایره است و حالت توری و محاوظ دارد که قسمتی از آن در لوله وارد می شود و روی لوله را می پوشاند.

غیر از این می توانید از روش های ابتکاری هم استفاده کنید. به عنوان مثال می توان یک توری یا صافی چای که اندازه بزرگتر از لوله دارد را روی آن قرار دهید تا جلوی آشغال ها را بگیرد. یا می توانید یک پلاستیک یا پارچه بزرگ را داخل لوله فرو کنید تا سفت در آنجا قرار گیرد به طوری که به راحتی خارج شود و نه داخل لوله بی افتد.

جمع بندی:

لوله فاضلاب بام یکی از لوله های فاضلابی مهم در ساختمان است که ایجاد گرفتگی در آن می تواند مشکلات جدی برای ساختمان را پدیدار کند. برای باز کردن گرفتگی فاضلاب پشت بام ابتدا باید از وجود گرفتگی در آن مطلع شوید. اگر گرفتگی در ابتدای لوله باید می توانید به کمک سیم فلزی آن را باز کنید. اگر هم گرفتگی در عمق لوله باید باید با فنر برقی اقدام به فنر زنی نمایید.

اگر خودتان نتوانید گرفتگی را باز کنید باید با یک لوله بازکن حرفه ای و با تجربه تماس بگیرد. اما بهترین کار این است که با نصب توری و درپوش روی لوله فاضلاب از ورود آشغال به لوله و ایجاد گرفتگی جلوگیری کنید.

در پایان لازم به ذکر است که شرکت خدمات فنی کاوه یک شرکت معتبر و متعهد در صنف لوله بازکنی است آمادگی دارد هرگونه گرفتگی ایجاد شده در لوله ها فاضلاب ساختمان شما را در کمترین زمان توسط تکنسین های با تجربه و حرفه ای باز کند. ما مفتخر هستیم که در تمام مناطق و محله های تهران خدمات شبانه روزی لوله بازکنی ارائه می کنیم و شما همشهریان عزیز می توانید تنها با تماس تلفنی از خدمات ما استفاده نمایید.